Binnen 24 uur kaart en beeld van overstroomd gebied
Snel kunnen beschikken over nauwkeurige (digitale) kaarten van overstroomde gebieden is heel belangrijk om nog tijdens de overstroming accuraat te kunnen ingrijpen, maar nog veel belangrijker is het om nauwkeurig te kunnen bepalen waar zich problemen voordoen en hoe groot de impact precies is. Daaruit kan bepaald worden welke waterbeheeringrepen werken en waar nog ingrepen dienen uitgevoerd te worden. Met het resultaat van de helikoptervluchten, de kaarten, kan de hydrologische overstromingsmodellering verfijnd worden: een grotere nauwkeurigheid van deze modellen leidt tot een betere planning van de waterhuishoudkundige aspecten in de ruimtelijke ordening en een betere voorspelling van overstromingen.
Het Waterbouwkundig Laboratorium en het Agentschap Informatie Vlaanderen (AIV) hebben samen een methode uitgewerkt om snel een overstroming in kaart te brengen op basis van gedigitaliseerde videobeelden en luchtfoto’s genomen vanuit een helikopter.
De methodologie werd in 2007 in een operationeel scenario uitgewerkt: bij overstromingsalarm worden de nodige mensen gemobiliseerd
om beelden te nemen vanuit een helikopter en deze beelden in spoed te verwerken tot een digitale kaart. Dit steeds op vraag van de waterbeheerder.
De beelden bevatten de precieze gps-coördinaten, hoogte en de tijd van de opname.
Voor een meer nauwkeurigere kaart van de overstromingsgebieden worden de videobeelden uitvoerig bekeken en nauwgezet gedigitaliseerd na de helikoptervlucht bij het Agentschap Informatie Vlaanderen. Deze stap neemt in principe 1 werkdag in beslag maar dat is mee afhankelijk van de omvang van het overstroomde gebied.
Sinds de Sinterklaasstorm (6/12/2013) worden ook inspectievluchten aan de kust uitgevoerd om de impact van een storm op de kustbescherming te begroten. Ook na storm Dieter (01/2017) werd een inspectievlucht aan de kust uitgevoerd.
Van alarmpeil tot overstromingskaart
Het Waterbouwkundig Laboratorium volgt de waterstanden van de waterlopen nauwlettend op. Wanneer de waterstanden een bepaald alarmpeil bereiken en de waterbeheerder het vraagt, stuurt het Waterbouwkundig Laboratorium een hoogwaterbericht aan de betrokken partijen, het AIV en de helikoptermaatschappij, zodat die zich in gereedheid kunnen brengen voor de uitvoering van een mogelijke overstromingsvlucht. Dit meestal 1 tot 2 dagen vooraf. Een aantal administratieve vergunningen moet geregeld worden zoals bv. de SPACC-toelating (Special Activities Coordination Cell) die bij Belgocontrol dient aangevraagd te worden.
Tijdens de vlucht is er iemand van of het Waterbouwkundig Laboratorium of het AIV of de lokale waterbeheerder die meevliegt (afhankelijk van het aantal beschikbare plaatsen) om precieze richtlijnen te geven over het te karteren gebied.
De output van de vlucht, beelden en foto's, worden binnen de 24 u geleverd aan het Waterbouwkundig Laboratorium. De beelden en foto's worden daarop zo snel
mogelijk aan de waterbeheerder aangeleverd. Het AIV verwerkt de geleverde bestanden en beelden tot een overstromingskaart. De digitale overstromingskaart wordt volgens de overeengekomen specificaties finaal overgemaakt aan het Waterbouwkundig Laboratorium. Het is de bedoeling om deze overstromingskaart vervolgens toe te voegen aan de ROR-kaart (Recent overstroomde gebieden). Zo kunnen alle belanghebbenden gebruikmaken van deze nieuwe informatie.